Januari 31, 2024 – Lantan, Jutnaitit Kingtam — Nunalituqait pigunnautingit sulilirtitausimalirtut angiqatigiigasualaujutillugit pinasuarusiulaujumi Silarjualimaami Umiarjuatigut Aulagutilirinirmik Pinasuasuut (IMO) aturniqarniatunik. Piqujaq 29, 41, 42 Silarjualimaami Katinngajiit Uqammarigutingagut Nunalituqait Pigunnautinginnik, uqalaujummata pimmariuninganik avatiup sapummijaugiaqarninganik, angunasuttiilu aturtaulutik, kavamaillu taakkuninga uqammarigutiusimajunik Silarjualimaami Katinngajiujunut Atulirtisitsialutik, imautitaujugut Aulatjariarutitsani Parnausimajuni imaup irqangagut survaluqaluarnimik nungutitsigasuarnimut umiarjuanut survalugijausuunik. Maligatsait Inuit Nunanganni. Inuit Nunaat Guidelines Sulilirtitaulaurmijut silarjualimaamilu umiarjualirijiuvattunut angirtausutik.
“Pinasualaurtatinnut pinasuarusiulaurtumi kaillaturtauvugut”, uqalaurtuq Inuit Ukiurtatumiut Katinngajingitta (ICC) Angajurqaangata Tungalinga ammalu Tukimuattisitsuni Kiggaturtunik Silarjualimaami Umiarjuatigut Aulagutilirijunik Liisa Qilurqi Qupirrualuk. “Silarjualimaami Umiarmuatigut Aulagutilirijiit ilautitsilaurtut Silarjualimaami Katinngajiit Uqammariutinginnik Nunalituqait Pigunnautinginnik pinasuartaminut imaup irqangagut survalunnik ikillitirigasuarnimik, kisiani turaagaqalauratta Nunalituqait Qaujimausingit ilautitauqutsugit Aulatjariarutilianut Parnataujunut ilautitaummilutillu parnanirni, ingirratitsinirni survalunnik nungutitsigasuarniq pigasuarattigu pijarilaurtauvut.”
Pinasuartavut sivumuammat Silarjualimaami Umiarjuatigut Aulagutilirijini survaluqannginirsauqutsugit umiarjuat nunattinuurpatut naammanaatsiatuq Inuit Ukiurtatumiut Nuititsilaurmitillugit qanuilingajumiigutiqarniminik Silarjualimaami Umiarjuatigut Aulagutilirivattunut IMO position paper, tamanna pimmariutillugu Inuit Ukiurtatumiut Katinngajingitta aulatjariarutigisimajanga pinasuaqatiugumatsutik Silarjuami Umiarjuatigut Aulagutiliriniup aulatauninganut. “Pinasuarusiulaurtumi inuit ukiurtatumiut katinngajingitta pinasuarniriqattatanga pimmariuninganik nuitsijuq nipiqaqattariaqarnitinnik nipiqartitauqattalauratta inuit ukiurtatumiut katinngajinginnut Silarjualimaami Umiarjuatigut Aulagutilirijiit Katimaninginni,” uqalaurtuq Siaja Uulsivik, Silarjuami Inuit Ukiurtatumiut Katinngajingitta Angajurqaanga. “Ilautitaunivut tariumi maligaliurtunut aturniqallarittuq uvattinut, tariumik inuuviqaratta, umajursiuvigigattigu niqiqarvigitsugulu qanuinngisiarnilimaattinut pitutsimaniqarmat.”
Aulatjariarutitsait Parnatausimajut Atuutijauqattasimajullu (EBP) pinasuartauningit angiqatigiigutiup avalulirtaugutitsangit angirutiusimajut Pinasuarusiulaurtumi Katimaniqartilugit Katimajiit Umiarjuat Qanuittunik Sanammaqartusaummangaata Sanajaugutingillu (SDC 10) Silarjualimaami Umiarjuatigut Aulagutilirijiit katinngajingit takugunnaqattanialirtut Tariup Avatingata Sapummijauninganut Katinngajinik (MEPC81) angirtaujutsautillugit. Angirtaunirutik pivalliagutiugunnaniartut arraaguni Pingasuni Atuutijauqattasimajut Tunngavigilugit pinasuaqatiulutillu atautsikut nuitsigutiugajartunik malittaugiaqarnialutik nunannguaqarmilutik Maligatsanginnik.
Maligait, Aulatjariarnimut Parnasimagutiit, Atuutijauqattasimajunillu. Tunngaviqartunik parnarutiit atuutigumajunut aturtaugajartut. Qaujisartausimajutigut qaujijausimajuq pinasuartuqallaritsimanngininganik umiarjuat survalaaluarnirisuunganik 2014-mi imaup irqangagut survalunik nungutitsigiarnianirarsimatsutik. Taimaittusainnaumijuq Ukiurtatumi Inuillu Nunanganni, survaluit marruvilluatumik survalaanirsaulirmata arraaguni anigurtuni umiarjualu amisunnguliumisimatsutik. Malittaugiaqallarittunik pitaqartinagu, imaup irqangani survalaajut surrataulluarajanngininga. Inuit Ukiurtatumiut Katinngajingit ukiurtatumi kavamanik, usikattatinik namminilinnik umiartutiuvattunillu atanniuviqartut atulirtisiqutsugit maligarnik sapummilutillu maligarnik qammiugunnavilimaangagut atulirtisiqutsugit.
2021-mi Ukiurtatumi Katinngajiit Tusartisigutingit A 2021 Arctic Council report Uqalaujut qaujisimanirarsutik Ukiurtatumi Imaup irqangagut survaluit marruvillualirnirarsugit arraaguit pingasuujurtut 2013-2019 akunningani umiarjuanut taimaitautsutik. Asinginni silarjuamiittuni, arraaguni 30-ni 40-nut taimaatigik survaluqarniq nuivalliasimatillugu. Qaujisartut qaujilaujummijut imaup irqangani survaluit Ukiurtatumi purtujummariuninginnik umiarjuat atautsikuuqatiusuungummata nirjutinut tariurmiutanut, allanguat, aarluit, qilalugait, natsiit aiviillu.
-30-
Nivikka Witjes
ICC (Greenland)
299 34 22 25
nivikka@inuit.org
Christina Fields
ICC (Alaska)
(907) 274-9058
christina@iccalaska.org
Cassandra Elliott
ICC (Canada)
613-407-2642
celliott@inuitcircumpolar.com