Sitipiri 14, 2020 – Aankurits, Alaaska – Inuit Ukiuqtaqtumiuqatigiit Katimajingit Alaskami, piliriqatiqaqtutit, saqqiilauqsimajut unikkaarmit: Niqissaqarniq Namminirlu Gavamaqarnirmit – Inuit Pilirininginni Ukiuqtaqtumi Imarmiutarnit Aturunnaninginni Aulattigunnarninginnu. Inunnut unikkaaliangusimajut ajjiunngittuq piujualuit inuit uppirijangit aulattiqattarningillu tamakkuni kajusittiaqattaqsimajut ukiuqtaqtumi ukiugasarjuaraalunnut tamani 1000−nginniittualunnit.
Uvagut, Inuulluta, attuqtaullarittugut asijjiqtualunnit Ukiuqtaqtumi. Silarjuarmi nunaliit takunnaniqsaulirmijut ukiuqtaqtumi, pimmariuninganni tamakkua Inuit Niqiqattiaqullugit Sivulliqpaujjaugiaqaqtunilu tamanna. Taanna unikkaaq Inuit Sanngininginni Niqinut iluittuummat ilittuqtaujunnaqtunilu aulattijjutissanit parnautiliurlutit niqissaqattiaqullugit, aanniaqtailimanirmit inuunasuattiarnimillu inuinnit ukiuqtaqtumi kinguvaanginnut avungaalullu tikiqullungit.
Maligalirinirmit nainaaqsisimallutit unikkaaliuqsimammijut piqasiujjilauqsimammijut nunaqaqqaaqtuminiit qaujimajatuqanginni ammalu inuit aulattigunnarninginni ilisarijaunngilualauqsimammata qallunaat piqqusingitigut. 1000−nginniittualunni ukiugasaalunnit, ukiuqtaqtumi pinasuanginnaratta. Piqqusivut uppirijaujunniinngaaqsimammata tunngavinginni tigumianginnaqtutigullu iluani ukiuqtaqtumi makimajutissatigut. Uppirijavut – makualu uppirijauningit, piliriqatiqarnirmit, katujjinirmit – atuqtuinnait aanniaqtailimanirmut ingirrattiarnirmut piliriqatigiittiarlutit nunaqqatigiit. Tamakkua uppirijavut tunngavillarialujut piqqusituqattinni aulattinirmit atuqattaqtatinni.
Qallunaat aulajjusingit qulaaniipattiugasuttut Inuit iliqqusiriqattaqtanginni ajjiginngittiaqtanginnillu pinasuarutaullutit, ilaannikkut uattiarualunit taimaattiangunngituqpaalu pillutit. Taanna unikkaaq uqausiqaqtuq uppirijattinni, qaujimanittinni atuqattaqtinillu pilirinittinni isumagijattinni inuit ikajuqtuiqattaqtutit taimailluatittiqattarnimit niqinillu tigumiarunnarninginni.
Taanna unikkaaq atuqsimajut tisamanik qaujisautiminirnit makuninga aivirnut, iqalunnut, qilalugarnut iqalupiit maanna aulattinirmut aulattiqatiqarnimullu kamajut alaaskami ammalu inuvialuit nunanginni. Unikkaat uqaqsimajumut qanutigi pimmariummangaata tamakkua ilulingit, suurlu sila asijjipallianinganni, makimajjutissaillu piruqtut qanuq kamagijariaqarmangaattigu, attuiniqarningillu makua silataaninngaqsimajut nunalirjuarmit, ammalu sannginingit ilittuqsimaningillu Inuit piqqusingitigut.
Tamakkuninga pilirilluni, titiraqsimajuq uqainnalauqtuq pimmariugianginni maligait piqujaillu pitaqariaqarninginninu tamatuminga isumanginni Inuit. Ammalu, tukisijauningit atuliqtitauningillu suurlu maligait piqujaillu tukisijauttiariaqarngata qanuq ikajuqtuimmangaata uvvaluunniit kinguvariaqtittimmangaata niqissaqattiarunanittinni sannginiqarluta asijjipalliajurjuaraalummi ukiuqtaqtumi.
Tamakkualimaat namminiqsurasuarunnarniq aulattinirmuungammata aulattiqatiqarnimullu asijjipallianinginni atuliqujaujut titiraqtumut malillugit. Tamakkua atuliqujaujut angijualunnungammata avungaaluk kanatami silarjuamilu. Atuliqtitauppata, atuqujausimajut ikajuqtuigajaqtut niqissaqattiarnirmit, namajunik tigusivallialutillu isumaliurniaqtillugit, ammalu inunasuattiarnirmit ukiuqtaqtumi.
Tamanna piliriaq kajusilauqsimajuq piliriqatiqaqtutit Iskimuu Aivit katimajinginni, Inuuvialuit Nirjutilirinirmut Katimajinginni, Iqalulirijikkut Katujjillutit Aulattinirmut Katimajiralaangit, Kuskukuim Kuunga Allait Iqalulirinirmut Katimajingit, Katujjiqatigiit Katimajingit Angijuqqaarlu, Avatilirinirmut Maligalirijiit, ammalu uqaujjigiaqtiit Inuit Ukiuqtaqtumiuqatigiit Katimajingit Kanatami. Unikkaaq tigusisimajuq 90−niinngaaqtunit Inunnit titiraqsimajunik ammalu 9−nit Uqaujjigiaqtinit Katimajiralaanniinngaaqtutit.
Taanna unikkaaq atuqtauniaqtuq inunnut kisutuinnarnut. Inuit nunalingit piliriqatingillu aturunnarmijut unikkaarmit tusaqtittiniarlutit silataaniinngaaqsimajunik nunaliit. Isumaliuqtiit, gavamatuqakkut/avittuqsimajut/ukiuqtaqtumi gavamakkullu, ilinniaqtiit silattuqsarvirujuit, avatilirijikkut, piqujaliuqtiit, sanajiillu aturunnaqtut kingulliqpaami unikkaaliangusimajumit tukisinasukkannirasugiaqarniqqata ukiuqtaqtumi ammalu piusivaallitittinasuaqtillugit Niqinit Tigumiakkannirasuarnirmit.
Taanna unikkaaq qarasaujakkut takujassaummijuq uvani www.iccalaska.org.
Asingittau unikkaat takujunnarmijasi uvani – https://iccalaska.org/media-and-reports/inuit-food-security-project/
Taanna ikajuqtuqtaujuq Kanatami Qaujisaqtiit Tunngavinginni Tunirrutitigut Naasautilik 1732373−mit. Isumagijaujut, qaujijaujut, pijariirningillu uvvaluunniit atuliqujausimajut uqausiminik titiraqtuup isumatuangit taakkuangunngittut uqalimaagarmit katiqsuijuminirnit Kanatami Qaujisaqtulirinirmit Tunngaviujumit.
Tukisigiarvissaq:
Carolina Behe
ICC (Alaska)
Cell # – 917.415.7345
carolina@iccalaska.org
Pigiaqtitausimajuq 1977−mi Ipan ᕼapsanngulauqsimajuq angijuqti utqiavimmi (Puruumi taijaulauqsimajuq), Alaaska, Inuit Ukiuqtaqtumiuqatigiit Katimajingit saqqilauqsimajuq piruqtunilu angijualuliqtuni silarjualimami gavamaunani katujjiqatigiingulluni saqqilauqsimajuq kiggaqtuillutit 180,000−nit Inunnit Alaaskami, Kanatami, Kalaaɬiit Nunaani, Sukatkamilu (Ulaasaami). Katujjiqatigiit Piliriqatauvattut Ilagijaullutit aippanganni Katujjiqatigiirjuat Silarjuami makimajjutissalirijikkunni Inulirinirmillu katimajinginnut ammalu piqataunginnaqtutit ukiuqtaqtumi katimajinginnut. Pivallialuta ukiuqtaqtumi nunattinni Inuit Nunanginni, takunnaqsimagatta nilliagiaqarnitinni katujjiqatigiilluta isumaaluutigijattinni ajjigiinnik katiqsurlugillu sannginivut pijunnarnivullu paqqittigumanittinni saqqijaaqtittigumanittinillu inusuttinni. Inuit ukiuqtaqtumiuqatigiit katimajingit kiggaqtuimmata pijaujumajunik inunnit ammalu allaviqaqtutit tisamanik avittuqsimajunik ukiuttaqtumi − Alaaska, Kanata, Kalaaɬiit Nunaani, Sukaatkamilu. Atuni nunaliit ajjigiinngikkaluaqtillugit, atausiugattu inuulluta, atausirmit nunaqaratta, taakkuninga tisamanik avittuqsimajunik.