Tisipiri 1, 2015 – Piuris, Vuraans – Ukaliq Ijitsiaq, Iksivautanga Inuit Ukiuqtaqtumiuqatigiit Katimajingita uqausiliminiit nunarjuami nunaqaqqaaqsimajut miksaannut, nunarjuami sivuliqtiit, inuqauqtuq kikkutuinnarnit ammalu qaiqujausimajunik matuiqtautillugu Nunarjuami Nunaqaqqaaqsimajut Katimaqatauvingani UNFCCC COP 21−mipiurismi Piurismi. Ijitsiaq ammalu Ail Javu, Angajuqqaanga Saami Katimajiit Iksivautaqattaqtuuk Ukiuqtaqtumi Nunarjuami Nunaqaqqaaqsimajut Pillugit Katimanirmi Silaup Asijjirningata miksaanut.
(Aavurika, Ukiuqtaqtuq, Aisa, Uangnaqpasia Amiurikaup, Laatin Amiurika ammalu Kiurrapiian, Tariup Akia amma Rasa ammalu Kanannaqpasia Iurup) kiggaqtuijiillu Piurismiittut qaujikkaijaqtuqsimatsutik attuinirlugutaujut silaup asijjirninganut nunaqutitsini qaujimagiatsiarumallutillu angiqatigiigut aajiiqatigiingutauninga ajuinnarniqaraluarmangaaq atuutiqarlunilu nunguppaalliqullugu nunarjuami pujurluk CO2 siammapattut ammalu silaup nillasunninga quvvariaqullugu 2 nillasunnirmut silanniutitigut.
Ijitsiaq uqaqtuminiq, “ilusinga ammalu qanuingitsianinga Inuit ammalu Saamimiut ataniqarniusatuinnarmata ukiuqtaqtuup avatinganut piluaqtumi nunamut, imarmiutait avatinganut apummut sikumullu. Inuit ammalu Saamimiut isumaaluutiqallarimmata atuliqtumik attuinirlugunnaqtunillu silaup asijjirninganut piqqusini pillugu, inuuqatigiinninga ammalu makimajjutitigut qanuingitsianingit titiraqsimajutigullu timilinnut inunnut pijunnautinit. Tiisavva 8−nguliqpat aulatsilaaqtugungut Ukiuqtaqtumi Ullurititaujumik tunngasuttippatsilu iluunnasi” Ijitsiaq ilaliujjilluni, “Nunaqaqqaaqsimajut attuaniqainnarmata nunamut iluunnaini nunalimminni nunarjuami. Angunasuaqtiujugu, iqalugasuaqtiit, nunajatuqtiullutalu. Inuusiqaqtugungut sikulimmi, aputilimmi, nunatujumi, sijjanginni, napaaqtulinni, qaqqalinni, siuralinni, nunaralinnilu.”
Ail javu, Saamimiinngaaqsimajuq Katimajingita Angajuqqaanga iqqaumagingijalik matuminga, “Ullumi atuqtauvattut suurlu tuktunit aullatiqasuut, iqalugasuasuut, angunasuasuut katiqsuivatsutillu annaumajjutiksanit uumajunit Saamimiut piqqusinga. Piqqusituqakkut uumanasuarunnarniit tunngavigillarippaup Saamimi piqqusingitigut tamannatuullunilu inuusinga saamimiunut amisunut. Ukiuqtaqtuq, piqataulluni piqqusituqarmigut saamimi inuusiliit, sukattumik asijjipalliajunik takummata taimailauqsimangittunik.”
Ukaliq Ijitsiaq uqalimatsuni inuktitut ammalu qujannamiiqsugit iluunnatik nunaqaqqaaqsimajut piliriqattaqsimajut aksuruqsutik Piurismi uqausiqarumallutik taikkuninga qautamaat inuunasuaqtunit attunirlutausimaliqtunik silaup asijjirninganut. Ijitsiaq nalunaiqsijuminiq imaimmat, “Nunaqaqqaaqsimajut tamaaniimmata pijjutiqaqsutik ajjigiinnilinnik isumaaluutiminnik”. Nunaqaqqaaqsimajut tusaqtitsijaqtuqsimammata tulaavattut ammalu asianik initaaqsimaliqtunit uumajunik, nunami piruqtuqtaqairuttumik, napaaqtuirutiliqtumik, tariup uutirnaqtuqaulirninganik ammalu nirumitsivalliatuinnaqtumik, tariuq imaqtusivallianinganik, silaup aulanirmigut asijjirniqallarinninganik , sikkuqattarunniiqtumik asijjiqtunillu uumajuqauqtuni−pijjutaulluni silaup asijjirninga.
Ijitsiaq qaujikkaijuminiq nunaqaqqaaqsimajut ilagijauqattariaqarmata aaqqiumigutaugunnaqtunik kamajuqaliraippat,” Gavamamut sivuliqtiit nunaqaqqaaqsimajut, iqqanaijarvimmiinngaaqsimajut ammalu NGO−kut piliriqatigiigiaqarmata nunalik malillugu sivuliqtinut nunalijjuamiinngaaqsimajunut Silaup asijjirninga avititsingittuq uvattinnik— atausiuqatigiiliqtitsijuq sivuniqaqtugut Inuit nunaminni inuunasuatsiaqullugit, ikajurlunigit qiturngani nunarjuarlu akauniqsauqullugu inuusiqarvigilugu.”
Ijitsiaq Sivuliqtigijaujuq ICC−kunnut Katimajaqtuqsimaqataulluni aajiiqatigiingnirnut Piurismi katisijuminiullunilu Mialigai Nunangata Titiraqtinganik, Saali Jiuvulmi Nuvipiri 30−utillugu, katiqatiqaqtuminiullunilu Kanatami Ministanganik Avatilirinirmut ammalu Silaup Asijjirninganut Kaaturin Makanamik ullumiuqqaujuq, katiqatiqarumaarniaqsunilu Uivikkut Angajuqqaanganik, Vuraansua ᕼallantimik Tisipiri 2−mi. Qimirrunarniarlugu una inuit ukiuqtaqtumiuqatigiit katimajingit COP 21 Silaup Asijjirninganut inillatsaiguti paippaaq, takulugu uvani www.inuitcircumpolar.com. Nunarjuami Nunaqaqqaaqsimajut Piviqaqtitauvinga tavvuuna uvvaluunniit tukisigiakkanirvitsaq piliriap miksaanut Nunaqaqqaaqsimajut miksaanut takulugu una http://www.iipfcc.org/cop21/